Krótka historia 4 Pułku Lotniczego ![]() ![]() W 1923 r. Gen. Armand Leveq ówczesny szef lotnictwa ( francuz ,mianowany przez ministra spraw wojskowych generała Kazimierza Sosnkowskiego ) przedstawił sztabowi generalnemu Wojska Polskiego plan reorganizacji lotnictwa .W ramach tego planu , rozwiązano Szkołę Obserwatorów Lotniczych w Toruniu, w miejsce której na podstawie rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 6 .04. 1924 r - rozpoczęto organizację 4 Pułku Lotniczego .To trudne zadanie zapoczątkował dowódca uprzednio rozwiązanej jednostki - płk.pil. Roman Florer .
4 Pułk Lotniczy miał na celu podnieść możliwości obronne naszego kraju , był kolejną nową jednostką wśród
sformowanych już w 1921 r.:
W póżniejszych latach sformowano
![]() Departament Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych podjął decyzję o tworzeniu baz lotniczych w celu zabezpieczenia działań eskadr lotniczych w czasie wojny , plan przewidywał na wypadek wybuchu wojny rozwiązanie pułków.Baza lotnicza miała zapewniać wszelkie potrzeby dla eskadr lotniczych działających w jej obszarze. Proces organizacji baz lotniczych rozpoczęto w 1930 r.
![]() ![]() W marcu 1933 r. w ramach kolejnych zmian powstaje w 4 PL. Baza Lotnicza Nr. 4 (podobnie jak w pozostałych pułkach, jednak w innych okresach działalności tych jednostek) złożona z pododdziałów:
Wyżej wymienione pododdziały funkcjonowały już wcześniej w 4 PL z różnym powodzeniem ze względu na braki sprzętowe, finansowe oraz niedobór fachowej kadry. W całym 15 letnim okresie istnienia 4PL. na wyposażeniu jednostki znajdowało się kilka różnych typów samolotów zagraniczne min. Spad , Avia , Vibaut, polskie to głównie:
Struktura pułku w ramach pokojowej organizacji lotnictwa z wiosny 1939 r. wyglądała następująco:
eskadry towarzyszące, łącznikowe:
W ramach wojennej organizacji lotnictwa z ostatnich dni sierpnia 1939r. 4 Pułk Lotniczy został włączony do składu Lotnictwa Armijnego - przydział do Armii "Pomorze"
Kiedy 30 sierpnia 1939r. ogłoszono mobilizację powszechną, 4 Pułk Lotniczy po 15 latach działalności został rozwiązany, kończąc jednocześnie wykonywanie swojego najważniejszego zadania, którym było przygotowanie i wyszkolenie lotników do działań wojennych. Wszelkie zadania zabezpieczenia działań eskadr 4 PL. przejeła 4 Baza Lotnicza.
1 września o godz. 11 :00 spadły na toruńskie lotnisko pierwsze bomby. 3 września komendant bazy mjr. technik Adam Scheybal otrzymał z dowództwa Armii "Pomorze" rozkaz ewakuacji bazy na południowy wschód kraju. Kiedy piloci eskadr walczyli dzielnie w powietrzu, rzut kołowy nieustannie przemieszczał się.
Gdy 17 września wojska radzieckie zaatakowały Polskę, naczelne dowództwo wydało rozkaz - rzut kołowy oraz ocalałe samoloty przekroczyć granicę polsko- rumuńską.
Oczywiście jest to maleńki fragment historii 4 Pułku Lotniczego, szczegółowe zobrazowanie tematu wymaga obszernego opracowania z przedstawieniem dowódców oraz najsławniejszego żołnierza 4PL gen.pil. Stanisława Skalskiego (ppor. w 1939 r) pilota 142 eskadry myśliwskiej.
W sierpniu tego roku wybraliśmy się na wycieczkę do pięknego Torunia. Celem naszej wycieczki było poznanie miejsca w którym stacjonował 4 Pułk Lotniczy - Toruń. Jednostka w której pełnił służbę nasz bliski krewny starszy sierżant Władysław Zieliński - szef kompanii jednego z pododziałów w 4 PL.
![]() Obecnie na terenie dawnego lotniska ma swoją siedzibę Aeroklub Pomorski
![]() ![]() ![]() Po zabudowaniach dawnego lotniska nie odnależliśmy żadnych śladów, na miejscu znajduje się również Klub Seniorów Lotnictwa jednak ze względu na przerwę urlopową nie udało się z nikim porozmawiać. Nie udało się również porozmawiać z nielicznymi pracownikami aeroklubu na temat 4 PL. Dlatego też zamierzamy tam w niedalekiej przyszłości wrócić i jeszcze raz spróbować pogłębić wiedzę o 4 Pułku Lotniczym.
Robert i Adam Bączkowscy |